Rot Balans Ayarı Nedir, Nasıl Yapılır?


23 Haziran 2023
42867 kez okundu
Rot Balans Nedir? Rot Ayarı Nasıl Yapılır?
Oto Hayat

Araçların verimli ve güvenli bir sürüş deneyimi sunabilmesi için bakımlarının aksatılmaması gerekir. Olası arızalarda ise geç kalınmadan müdahale edilmelidir. Rot balans ayarı da aksatılmaması gereken onarımların başında gelir. Çünkü rot balans, başta direksiyon hakimiyeti olmak üzere birçok açıdan büyük önem taşır. Bu doğrultuda “Rot balans ne demek?” ve “Rot balans ayarı nasıl yapılır?” gibi sorulara cevap verelim. 

Rot Balans Nedir?

Rot balans, bir aracın ön düzeniyle ilgili farklı işlemleri kapsayan bakım ve onarımları ifade eder. İki farklı işlemi içeren rot balans, genellikle birlikte yapıldığı için bu şekilde adlandırılır. Süreç, rot ayarı ve balans ayarı olmak üzere iki farklı onarım işlemini kapsar. Şimdi, bu işlemleri daha detaylı açıklayalım. 

Rot Ayarı Nedir?

Rot ayarı, direksiyon ve tekerleklerin birbirleriyle uyumlu bir şekilde çalışması için yapılan bir işlemdir. Tekerleklerin, direksiyon ile aynı yönde ve aynı açıda dönmesi gerekir. Bu da rot ayarı ile sağlanır. 

Balans Ayarı Nedir?

Balans ayarı, aracı yönlendirme görevine sahip ön tekerleklerin birbirleriyle uyumlu çalışması için yapılan onarım işlemidir. Aracın doğru yönlendirilebilmesi için tekerleklerin arasındaki açıların birbirlerine eşit olması gerekir. Balans ayarı ile aracın tekerlek açıları birbirine eşitlenir.

 

Her aracın zaman zaman bu ayarlara ihtiyacı olur. Çünkü ekstra bir müdahale gerekmeksizin birçok çevresel faktör rot balans ayarını bozabilir. Peki, balans ve rot ayarı neden yapılır?

Rot Balans Ayarı: Neden Önemlidir, Neden Yapılır?

Aracınızın rot ayarı veya balans ayarı bozulduğunda sürüşte bazı dengesizlikler yaşayabilirsiniz. Aracınızın düz istikamette ilerlerken farklı yönlere saptığını, lastiklerin kısa sürede aşındığını veya aracınızın normalden daha fazla yakıt tükettiğini görebilirsiniz. Rot balans ayarı bu problemlerin önüne geçmek amacıyla yapılır. 

 

Söz konusu problemler aracın sürüş güvenliğinde tehlikeler yaratabileceği için bu ayar ve onarım işlemleri önemlidir. Buna göre rot balans ayarının araç üzerindeki etkilerini açıklayalım. 

Rot Balans Ayarının Lastik Ömrüne Etkileri

Araçlardaki lastiklerin zamanla aşınması normaldir. Fakat bu aşınma süresi, lastiğin kullanım ömrüne denk gelmelidir. Rot balans ayarı bozuk olduğunda bu süre kısalır ve lastiğin ömrü azalır. Çünkü rot balans ayarı ile tekerleklerdeki ağırlık dağılımlarında ve dönüş açılarında denge sağlanır. Bu denge olmadığı takdirde lastiklerin farklı bölgeleri, dengesiz bir şekilde aşınır. 

Rot Balans Ayarının Direksiyon ve Süspansiyon Sistemine Faydaları

Rot balans ayarının direksiyon ve süspansiyon üzerinde de önemli etkileri vardır. Aracın sağa veya sola çekmesi, sürüş esnasında ciddi tehlike yaratır. Bu sorunun temelinde ise rot ayarının bozuk olması yatar. Buna ek olarak aracın direksiyonunda titremeler de meydana gelebilir. Basit bir sorun gibi görünen direksiyon titremesi, özellikle yüksek hızlarda oldukça tehlikelidir. Rot balans ayarı ile bu problemler de ortadan kalkar. 

Rot Balans Ayarının Yakıt Verimliliği Üzerindeki Rolü

Rot balans ayarı, aracın enerjisini doğru ve verimli bir şekilde kullanmasını sağlar. Bu ayarın bozuk olması hâlinde aracın daha fazla direnç göstermesi ve güç harcaması gerekir. Bu durum da doğrudan yakıt tüketimini etkiler. Daha fazla enerjiye ihtiyaç duyan araç, normalden daha fazla yakıt tüketir ve ekstra masraf yaratır. Rot balans ayarı ile yakıt tüketimi de normale döner.

Rot Balans Ayarı Bozulunca Ne Olur? Nasıl Anlaşılır?

rot-balans-ayari-bozulunca-ne-olur

 

Rot balans ayarında bozulma meydana geldiğinde, çeşitli problemler ortaya çıkar. Dolayısıyla rot balans ayarının bozuk olduğu, sürücü tarafından kolayca anlaşılabilir. Bu ayarın bozulmasının habercisi olan durumlar ortaya çıktığında, aracın en kısa sürede servise götürülmesi gerekir. Peki, rot balans ayarının bozulduğu nasıl anlaşılır?


  • Zemin şartları normal olmasına rağmen araç sağa veya sola çeker.

  • Araç hızlandıkça direksiyon, hissedilir bir seviyede titremeye başlar.

  • Lastiklerin iç ve dış yüzeylerinde asimetrik aşınmalar meydana gelir. 

  • Direksiyonu kontrol etmek ve aracı yönlendirmek zorlaşır.

  • Araç normalden daha fazla yakıt tüketmeye başlar. 

  • Dönüş sırasında tekerleklerden rahatsız edici sesler gelir.

5 Adımda Rot Balans Ayarı Nasıl Yapılır?

5-adimda-rot-balans-ayari

 

Rot balans ayarı; sürücü alışkanlıkları, zemin özellikleri, lastik kalitesi, hız ve manevralara bağlı olarak zamanla bozulabilir. Ayar bozulduğunda ise sürüş güvenliği tehlikeye girer. Çünkü direksiyon ile tekerlekler arasındaki iletişim sekteye uğrar ve aracı yönlendirmek zorlaşır. Bu nedenle rot balans ayarı titizlikle ve bilgisayarlı sistemlerle yapılır.

 

Rot ve balans ayarı süreçlerine adım adım bakalım.

5 Adımda Rot Ayarı Nasıl Yapılır?

  1. Yukarı yönden bakılarak lastiklerin dışa ve içe dönük açıları tespit edilir.

  2. Lastiklerin iç veya dış açısında bir dengesizlik varsa açılar eşitlenir.

  3. Yanlardan bakılarak direksiyon ekseninin ileri ve geri açıları tespit edilerek kaster ayarı ile düz bir konuma getirilir.

  4. Aracın aks yönleri ve merkez çizgisi karşılaştırılarak açıları tespit edilir.

  5. Ön ve arka aksların birbirlerine paralel olması sağlanır.

5 Adımda Balans Ayarı Nasıl Yapılır?

  1. Tekerlekler, lastik ve jant birlikte sökülerek balans makinesine bağlanır, iç ve dış ölçüleri alınır.

  2. Dengesizlik miktarını ölçmek üzere tekerlekler, makineye bağlı bir şekilde döndürülür.

  3. Makinenin ekranından tekerleklerin dengesizlik miktarları ve ihtiyaç duyulan ağırlık ile ilgili bilgiler alınır.

  4. Makineden alınan bilgilere göre tekerleklere ağırlıklar monte edilir.

  5. Tekerlekler makineden alınarak araca geri takılır. 


Rot balans problemi gibi aracınızda oluşabilecek diğer problemleri de önceden fark edebilmek için araba parçalarını yakından tanımanızda fayda var. Bu noktada “Araba Parçalarının İsimleri Nelerdir?” başlıklı yazımızdan araba parçaları ile ilgili detaylı bilgiler edinebilirsiniz.